Supernova: ఓజోన్‌ లోని కొంత భాగాన్ని సూపర్‌నోవా నాశనం చేసిందా?

హెచ్చరిస్తున్న శాస్త్రవేత్తలు

Last Updated : 17 November 2023, 11:08 AM IST

Courtesy: Twitter

Supernova: 2022లో సూపర్‌నోవా(Supernova) వల్ల ఏర్పడిన మార్పులు ఎంతో కాలం నిలవకపోయినా, సూపర్‌నోవా(Supernova) భూమికి దగ్గరగా ఉండి ఉంటే, అది నిజంగా చాలా ఘోరంగా ఉండేదని శాస్త్రవేత్తలు(Scientists) చెబుతున్నారు. దాదాపు ఒక సంవత్సరం క్రితం, అక్టోబర్ 9, 2022 న, అంతరిక్ష టెలిస్కోప్‌లు 1.9 బిలియన్ కాంతి సంవత్సరాల(Billion Light Years) దూరంలో ఉన్న సూపర్నోవా నుండి నిజంగా ప్రకాశవంతమైన శక్తిని గమనించాయి. గామా-రే పేలుడు(Gamma-ray burst) అని పిలువబడే ఈ విస్ఫోటనం(Eruption) సాధారణం, కానీ ఇది ఇప్పటివరకు చూడని ప్రకాశవంతమైనది. ఈ పేలుడు ఓజోన్(Ozone) అణువులతో సహా భూమి యొక్క ఎగువ వాతావరణంలోని కణాలపై తాత్కాలిక ప్రభావాన్ని(Temporary effect) చూపుతుందని శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్నారు. రోమ్‌లోని నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఆస్ట్రోఫిజిక్స్‌కు(National Institute of Astrophysics) చెందిన పియట్రో ఉబెర్టిని(Pietro Ubertini) అనే శాస్త్రవేత్త ఈ సంఘటన కారణంగా ఓజోన్ సాధారణ స్థితికి రావడానికి ముందు స్వల్పంగా తగ్గిపోయిందని చెప్పారు.

సూపర్‌నోవా(Supernova) వల్ల భూమి వాతావరణంలో(Earth atmosphere) మార్పులు స్వల్పకాలికంగా ఉన్నప్పటికీ, సూపర్‌నోవా(Supernova) దగ్గరగా ఉండి ఉంటే అది నిజంగా ఘోరంగా ఉండేదని ఉబెర్టినీ హెచ్చరించింది. నేచర్ కమ్యూనికేషన్స్‌లో ప్రచురించబడిన పరిశోధన, దూరప్రాంత పేలుళ్లు మన వాతావరణాన్ని ఎలా ప్రభావితం చేస్తాయో అర్థం చేసుకోవడంలో సహాయపడుతుంది. ఒక విధంగా, భూమి యొక్క వాతావరణం ఒక జెయింట్ డిటెక్టర్ లాగా పనిచేస్తుంది, ఇది చాలా దూరంగా జరిగే విశ్వ సంఘటనల గురించి తెలుసుకునేలా చేస్తుంది.

ఉబెర్టిని(Ubertini) ప్రకారం, ఓజోన్ పొర(Ozone Layer) క్లుప్తంగా దెబ్బతింది-కొద్దికాలం పాటు అది పాక్షికంగా నాశనం(Partially destroyed) చేయబడింది. అయితే, ఈ ప్రభావం ఓజోన్ పొర స్థిరపడటానికి కొన్ని నిమిషాల ముందు మాత్రమే కొనసాగింది. కాబట్టి ఇది ముఖ్యమైన లేదా తీవ్రమైన సమస్య కాదని ఉబెర్టిని హామీ ఇచ్చారు.

మన వాతావరణంలోని రక్షిత ఓజోన్(Ozone ) చాలావరకు భూమికి 10 నుండి 25 మైళ్ల ఎత్తులో ఉన్న స్ట్రాటో ఆవరణలో(Stratosphere) ఉందని ఉబెర్టిని(Ubertini) వివరించారు. హానికరమైన సౌర వికిరణాన్ని(Solar radiation) నిరోధించడానికి ఈ పొర అవసరం. అంటార్కిటికాపై ప్రసిద్ధ ఓజోన్ రంధ్రం కొన్ని రసాయనాలను గతంలో ఉపయోగించడం వల్ల సంభవించింది. కంప్యూటర్ అనుకరణలు మనకు దగ్గరగా ఉన్న గామా-రే పేలడం(Gamma-ray bursts) ఓజోన్ పొరకు ఎక్కువ కాలం హాని(Ozone Harm) కలిగిస్తుందని సూచిస్తున్నప్పటికీ, 2022లో జరిగిన పేలుడు స్వల్ప ప్రభావాన్ని మాత్రమే చూపింది.

భూమికి 37 నుండి 310 మైళ్ల వరకు విస్తరించి ఉన్న అయానోస్పియర్‌లో(ionosphere)కూడా ఓజోన్ కనిపిస్తుంది. ఇది కొంత రక్షణను అందించినప్పటికీ, ఎత్తైన ప్రదేశాలలో ఇది అంత ప్రభావవంతంగా ఉండదు. గత సంవత్సరం నుండి గామా-రే పేలుడు(Gamma-ray bursts) ప్రభావాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి, ఉబెర్టిని మరియు అతని బృందం చైనా సీస్మో-విద్యుదయస్కాంత ఉపగ్రహం నుండి డేటాను అధ్యయనం చేసింది. యూరోపియన్ స్పేస్ ఏజెన్సీ యొక్క ఇంటర్నేషనల్ గామా-రే ఆస్ట్రోఫిజిక్స్ లాబొరేటరీ(Gamma-ray Astrophysics Laboratory) ద్వారా కనుగొనబడిన గామా-రే పేలుడు నుండి వచ్చిన సిగ్నల్‌తో సరిపోలే అయానోస్పియర్(ionosphere) పైభాగంలో విద్యుత్ క్షేత్రంలో గణనీయమైన పెరుగుదలను వారు కనుగొన్నారు. 2002లో ప్రారంభించబడిన ఈ ప్రయోగశాల, సుదూర ఖగోళ వస్తువుల నుండి వచ్చే రేడియేషన్‌ను గమనిస్తుంది.

శాస్త్రవేత్తలు విద్యుత్ క్షేత్రంలో గణనీయమైన 60 రెట్లు పెరుగుదలను గమనించారు, అంటే సూపర్నోవా(Supernova) నుండి గామా కిరణాలు(Gamma rays) ఎగువ వాతావరణంలోని ఓజోన్ మరియు నైట్రోజన్ అణువులను(Nitrogen atoms) ఎలక్ట్రాన్లను (అయనీకరణం) కోల్పోయేలా చేస్తున్నాయి. అణువులు ఎలక్ట్రాన్‌లను కోల్పోయినప్పుడు, అవి అతినీలలోహిత వికిరణాన్ని(Ultraviolet radiation) తాత్కాలికంగా గ్రహించలేవు. ది న్యూయార్క్ టైమ్స్ నివేదించినట్లుగా, ఈ బహిర్గతం సూర్యుడి నుండి వచ్చే హానికరమైన కిరణాలకు భూమిని మరింత హాని చేస్తుంది.

Tags :